Εκπαίδευση επαγγελματιών ψυχικής υγείας σε γενικά θέματα τοξικομανίας και κινητοποίηση τοξικομανών κρατουμένων για ένταξη σε θεραπευτικό πρόγραμμα

Στόχος του προγράμματος:

1. Κεντρικός στόχος είναι η εκπαίδευση επαγγελματιών ψυχικής υγείας (ψυχολόγοι) και κοινωνικής εργασίας (κοινωνικοί λειτουργοί) που εργάζονται στις φυλακές της χώρας (Ελλάδα) σε θέματα τοξικοεξάρτησης γενικότερα και στην σημασία της έγκαιρης παραπομπής σε προγράμματα απεξάρτησης ειδικότερα.
2. Οι επαγγελματίες έρχονται σε επαφή με τεχνικές κινητοποίησης κρατουμένων, που μπορούν να χρησιμεύουν στην δουλειά τους τόσο για τους τοξικοεξαρτημένους όσο και για τους υπόλοιπους κρατούμενους αφού στοχεύουν σε μια γενικότερη αλλαγή.
3. Οι επαγγελματίες μαθαίνουν και παρατηρούν πως λειτουργεί ένα εφαρμοσμένο πρόγραμμα απεξάρτησης.
4. Το θεραπευτικό κατάστημα απεξάρτησης (ΚΑΤΚ) γίνεται γνωστό στους συναδέλφους.
5. Το θεραπευτικό κατάστημα απεξάρτησης (ΚΑΤΚ) γίνεται γνωστό στους κρατούμενους άλλων φυλακών της Ελλάδας (διάχυση).
6. Οι επαγγελματίες γνωρίζουν την διαδικασία παραπομπής στο θεραπευτικό κατάστημα ΚΑΤΚ.
7. Οι επαγγελματίες έρχονται σε επαφή με συναδέλφους από άλλα καταστήματα κράτησης σε ένα φιλικό περιβάλλον.
8. Οι επαγγελματίες μπορούν να αποφορτιστούν από την δύσκολη καθημερινότητα στους (πρόληψη burn out).
9. Οι επαγγελματίες που δεν διαμένουν κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα έχουν την δυνατότητα εσωτερικής επιμόρφωσης.

Πώς θα επιτυγχάνονται οι στόχοι αυτοί:

Το προτεινόμενο εκπαιδευτικό σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί εντός 6 μηνών: στόχος είναι να δομηθούν τρεις ομάδες 10 εκπαιδευόμενων. Οι συναντήσεις θα λάβουν χώρα στο χώρο του ΚΑΤΚΕΘ και θα οργανωθούν από την θεραπευτική ομάδα του καταστήματος (ΘΟΚ). Η διάρκεια των εκπαιδευτικών σεμιναρίων θα είναι τουλάχιστον δύο εργάσιμες ημέρες. Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων οι εκπαιδευόμενοι θα συνεργαστούν σε ομάδες και επιστημονικά εργαστήρια (workshops). Πρόκειται να συζητηθούν θέματα που εφάπτονται τις τοξικοεξάρτησης καθώς και διάφορες τεχνικές εντοπισμού και στήριξης του πληθυσμού αυτού. Κατά την διάρκεια των εκπαιδευτικών συναντήσεων οι συμμετέχοντες μπορούν να συζητήσουν της επαγγελματικές εμπειρίες στο χώρο εργασίας τους και να ανταλλάξουν πρακτικές για κινητοποίηση/ευαισθητοποίηση. Βέλτιστες πρακτικές θα αναζητηθούν, ενημερωτικό υλικό θα δοθεί και η άμεση επαφή με τους θεραπευόμενους και το Κέντρου πιστεύουμε ότι θα ζωντανέψει την εμπειρία.

Αναλυτικό Πρόγραμμα

1η Ημέρα:

9:00 Αναχώρηση από Αθήνα για το ΚΑΤΚΕΘ.
10:30 Υποδοχή.
10:45 Θεατρική παράσταση.
11.30 Ξενάγηση.
12:30 Παρουσίαση εργασιών – στρογγυλό τραπέζι:
«Απεξάρτηση πίσω από το κάγκελα: ΚΑΤΚΕΘ ιδιαιτερότητες και δυσκολίες».

• Εισαγωγή: Περιγραφή του Θεραπευτικού Προγράμματος. Προβλήματα και Μελλοντικές σκέψεις (Νικόλαος Πλυτάς, Επιστημονικά Υπεύθυνος ΚΑΤΚΕΘ, Ψυχίατρος), (25 λεπτά)
• Περιγραφικά Στοιχεία: Μέλη του ΚΑΤΚΕΘ (2002-2016) (Σπύρου Σταμάτης, Εγκληματολόγος) (25 λεπτά)
• Συζήτηση (10 λεπτά)

13:30 Ελαφρύ γεύμα-καφές.
14:30 Παρουσίαση εργασιών και συζήτηση.

• Εμπλοκή οικογένειας στη θεραπεία (Εμπειρία με ομάδες συγγενών, οικογενειακές συναντήσεις και μέριμνα) (Ασπασία Μπινιώρη, Ψυχολόγος) (15 λεπτά)
• Κακοποίηση στην παιδική ηλικία, τύπος προσκόλλησης ενήλικου και τοξικοεξάρτηση (μια ερευνητική προσέγγιση) (Μαρία Νικολακοπούλου, Κλινική Ψυχολόγος) (15 λεπτά)
• Ομάδα Παραβατικότητας (Παραβατικότητα και Απεξάρτηση (Νικόλαος Πλυτάς, Επιστημονικά Υπεύθυνος ΚΑΤΚΕΘ, Ψυχίατρος, Σπύρου Σταμάτης, Εγκληματολόγος) (15 λεπτά)
• Μπαμπάδες πίσω από τα κάγκελα (συμβουλευτική γονέων για έγκλειστους χρήστες) (Christine Maerkl, Κλινική Ψυχολόγος) (15 λεπτά)
• Ομάδα μουσικής έκφρασης (δομή και στόχοι μιας ομάδας για την έκφραση με μουσική ) (Χρήστος Κωστόπουλος και Βασιλική Κυρίκου) (15 λεπτά)
• Συζήτηση (10 λεπτά)

16:00 Αναχώρηση για Αθήνα.
20:00 Έξοδος για βραδινό φαγητό.

2η Ημέρα

8:00 Αναχώρηση από Αθήνα.
9:30 Workshop “Τοξικοεξάρτηση στην φυλακή ” (2 ώρες)
Χρησιμοποιώντας βιωματικές τεχνικές για την προσέγγιση του προβλήματος
(Νικόλαος Πλυτάς, Ψυχίατρος, Άσπα Μπινιώρη Ψυχολόγος)
11:30 Παρουσίαση τεχνικών κινητοποίησης για χρήστες (30 λεπτά)
(Γνωσιακές, συστημικές, και ομαδικές τεχνικές για την κινητοποίηση χρηστών)
(Μαρία Κρόκου, Κοινωνική Λειτουργός, Christine Maerkl, Κλινική Ψυχολόγος)
12:00 Ομάδα εργασίας: Συνεργασία ειδικοτήτων στην φυλακή (30 λεπτά)
(Μαρία Κολιονίκα, Κοινωνική Λειτουργός)
12:30 Νομικά θέματα και διαδικασία μεταγωγής στο ΚΑΤΚ (30 λεπτά)
(Παύλος Δουλάμης, Διευθυντής ΚΑΤΚ)
13:15 Ελαφρύ γεύμα-καφές.
14:00 Απολογισμός-Αξιολόγηση σεμιναρίου
Εμπειρία, Προβλήματα, Προτάσεις – Συμπλήρωση Ερωτηματολογίου
(Πλυτάς Νικόλαος, Επιστημονικά Υπεύθυνος, Ψυχίατρος Christine Maerkl, Κλινική Ψυχολόγος)
15:00 Αναχώρηση για Αθήνα.

Ποιος θα επωφεληθεί από το σεμινάριο

Άμεσα : οι επαγγελματίες που συμμετέχουν στο σεμινάριο
Έμμεσα: Οι κρατούμενοι σε άλλες φυλακές / το θεραπευτικό κατάστημα (ΚΑΤΚ) με την αύξηση των παραπομπών

Ποια είναι η ομάδα στόχος

Επαγγελματίες (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και ίσως νοσηλευτές) που εργάζονται σε φυλακές σε όλοι την Ελλάδα (σύνολο 30 άτομα).

Η επιλογή του προσωπικού, που θα συμμετέχει σε εθελοντική βάση στο 2μέρο σεμινάριο, θα γίνει από την Κεντρική Υπηρεσία σε συνεργασία με τα επιμέρους καταστήματα.

Προτεραιότητα έχουν φυλακές που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό τοξικομανών κρατουμένων.

Η αναλογία Αθηναίων και ανθρώπων από την επαρχεία θα είναι ένα στα τρία ( ένας κάτοικος Αθήνας / 2 κάτοικοι από άλλα μέρη της Ελλάδος).

Κάθε κοινωνικός λειτουργός και κάθε ψυχολόγος που εργάζεται σε Κατάστημα Κράτησης έχει στην ευθύνη του πολλά άτομα (έως και 200) . Όσοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα τοξικοεξάρτησης (μεγάλο ποσοστό) ενδεχομένως να γίνονται αποδέκτες τις επιμόρφωσης των επαγγελματιών.